ERP ile Yeşil Dönüşüm Mümkün mü?

ERP ile Yeşil Dönüşüm Mümkün mü?

İklim değişikliği, regülasyonlar ve yeni beklentiler şirketleri dönüşüme zorlarken, ERP sistemleri bu yolculukta kritik bir rol üstleniyor. Karbon ayak izi takibinden dijital ürün pasaportuna, sürdürülebilirlik artık ERP’nin yeni misyonu.

Sürdürülebilirlik Ajandasında ERP'nin Yeri

Artık şirketler sadece ne kadar ürettikleriyle değil, nasıl ürettikleriyle de değerlendiriliyor. Enerji tüketimi, emisyon değerleri, atık oranları gibi çevresel veriler, tedarik zincirinin her aşamasında şeffaf şekilde izlenmeli.

ERP sistemleri, karbon ayak izi, kaynak verimliliği, atık yönetimi gibi çevresel etkileri süreç bazlı izleme ve raporlama kabiliyeti kazandıkça, sürdürülebilirlik ajandasında daha stratejik bir yere oturuyor.

♻️ Yeşil KPI’lar Takip Edilmeli

Karbon ayak izi takibi artık sadece büyük şirketler için değil, orta ölçekli üreticiler için de kritik hâle geldi. ERP sistemleri

Tedarik edilen hammaddenin karbon yükünü,

Üretim sırasında harcanan enerji miktarını,

Nakliye ve dağıtım süreçlerinin çevresel etkisini

izleyebilmeli. Örneğin, bir üretim rotası sadece daha ucuz olduğu için değil, daha düşük emisyon ürettiği için de tercih edilebilir.

Dijital Ürün Pasaportu Kapıda

Avrupa Birliği, 2026 itibarıyla başta tekstil, elektronik ve batarya olmak üzere birçok sektörde dijital ürün pasaportu (DPP) uygulamasını zorunlu hâle getirmeye hazırlanıyor. Bu pasaport, bir ürünün yaşam döngüsü boyunca:

Hangi materyallerden üretildiğini,

Ne kadar enerji tükettiğini,

Hangi koşullarda taşındığını,

Geri dönüştürülüp dönüştürülemeyeceğini

belgeleyen dijital bir kimlik olacak.

Bu yapının temelinde yine ERP sistemleri olacak. Ürün ağacında her bileşenin çevresel verilerle birlikte tanımlanması, ERP’nin artık sadece maliyet değil, sürdürülebilirlik tabanlı kararlar da üretmesini gerektiriyor.

ESG Raporlaması: Verisiz Olmaz

Küresel tedarik zincirlerinde yer almak isteyen her firma, çevresel, sosyal ve yönetişim (ESG) kriterlerine uygun raporlar sunmak zorunda. Bu raporlar sadece finans departmanlarının hazırlayacağı belgeler değil; üretim, insan kaynakları, bakım, tedarik zinciri gibi tüm operasyonların birlikte veri ürettiği, çapraz kontrollerin yapıldığı sistemler gerektiriyor.

ERP sistemleri, ESG raporlaması için şu verileri sağlamalı:

Çevresel: Enerji tüketimi, su kullanımı, karbon salımı, atık yönetimi

Sosyal: İş sağlığı güvenliği kayıtları, çalışan çeşitliliği, sendikalaşma oranı

Yönetişim: Politika dokümantasyonları, denetim kayıtları, sürdürülebilirlik taahhütleri

ESG için veri üretemeyen firmaların raporları eksik kalıyor; bu da ihracat pazarlarında geri planda kalmalarına neden olabiliyor.

Kimler Destek Veriyor?

Yeşil dönüşüm için ERP sistemlerinin yeniden yapılandırılması ciddi bir yatırım gerektiriyor.  Bu süreci destekleyen çok sayıda kamu ve Avrupa Birliği programı mevcut:

TÜBİTAK 1832 – Sanayide Yeşil Dönüşüm Çağrısı
ERP üzerinden karbon ayak izi, enerji izleme, ürün pasaportu gibi uygulamaları içeren projeleri destekliyor.

KOSGEB Yeşil Dönüşüm Destekleri
Mikro ve küçük işletmelere sürdürülebilirlik altyapısı kurmaları için uygun destek modelleri sunuyor.

Amaç: KOBİ’lerin karbon ayak izini azaltması ve sürdürülebilir üretime geçmesi.

Destek Kalemleri: Enerji verimliliği yatırımları, ISO 14064/50001 belgeleri, karbon ayak izi hesaplama yazılımları, danışmanlık hizmetleri.

AB Programları

ERP ve sürdürülebilirlik odaklı Ar-Ge projeleri için fon sağlayan açık çağrılar mevcut.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı

Atık su arıtma, çevre lisansı, geri dönüşüm projeleri

SGK Teşvikleri: Enerji verimliliğine yönelik yatırımlarda istihdam teşvikleri

TSE – Belgelendirme destekleri: ISO 14001 / 50001 gibi belgelerin alınmasında TSE danışmanlık ve belgelendirme desteği sunar

ERP Projelerinde Yeni Dönem

Yeşil dönüşüm, ERP projelerinin yapısını da değiştiriyor. Yeni projelerde artık aşağıdaki başlıklar da gündeme alınıyor:

Süreç bazlı karbon yoğunluğu hesaplamaları

Tedarikçilerin çevresel puanlaması

Enerji tüketimi ve geri dönüşüm oranlarının ERP üzerinden izlenmesi

Çevresel performans dashboard’ları

ESG uyumlu rapor şablonları

ERP projelerinde yalnızca maliyet, hız ve kontrol değil; çevresel şeffaflık ve yasal uyumluluk da proje hedefleri arasına giriyor.

Sonuç:

Karbon ayak izi, enerji verimliliği, dijital ürün pasaportu ve ESG raporlaması gibi konular artık ERP veri yapısının ayrılmaz parçaları hâline geldi. Yeşil dönüşüme hazır bir ERP kullanmak, ticaretin ve rekabetin ön koşulu haline geliyor.