Prof. Dr. Ali Rıza Büyükuslu
Yapay Zeka ve Sınırları: Her Derde Çare mi?
Yapay Zeka ve beraberinde getirdiği akıllı sistemler ve akıllı çözümler şirketler açısından mucizevi kabul edilecek teknolojik inovasyondur. Şirketler açısından bir çok sorun artık yapay zeka uygulamaları ile çözülebilmektedir. Ancak, her derde deva olma noktasında ise tartışmalıdır. Bu bağlamda, yapay zeka uygulamalarının tamamının sınırları olan bir teknoloji devrimi olarak kabul etmek daha doğru bir yaklaşım olacaktır.
Tüm yenilikçi dijital teknolojiler gibi yapay zeka teknolojisinin de kendisine verilen her görevi sıfır hata ile kusursuz bir şekilde yapması beklenmemelidir. İnsanın yapacağı hatalara oranla hata yapma olasılığı çok daha düşük olsa bile yapay zekanın kullanım alanları arttıkça, uygulama alanları çoğaldıkça yol açabileceği sorunların sıklığı, şiddeti ve hata payları artacaktır. Kısacası, tıpkı insan gibi yapay zekanın da yapamayacağı işler ya da teknolojik donanımının yetmeyeceği durumlar olacaktır.
Bu bağlamda, örneğin, yapay zeka kullanımına sunulan veriler sağlıksız ise ya da amaca yönelik olmayan kontrolsüz veriler kullanıldıysa yapay zeka sistemi yanlış neticelere neden olabilir. Kullanılan algoritmalarda ırk, din, cinsiyet, yaş, aile, kültür, eğitim gibi farklı sonuçlar doğurmaya neden olabilecek faktörler denetimsiz şekilde göz önünde tutulmazsa ya da hesaba alınmaz ise yapay zekanın mükemmel çalışma eşiği ve doğru neticelere ulaşma becerisi sınırlanmış olur.
Bu itibarla, yapay zeka teknolojilerinin bir çok soruna çare olabilmesi için yapay zeka kullanımını derinden etkileyen diğer bilim alanlarından çok iyi beslenmesi ve desteklenmesi gerekir. Örneğin; büyük veri bilimi, yazılım mühendisliği, matematik mühendisliği, fizik bilimi, makine mühendisliği, son yıllarda yükselen ve vazgeçilmez olan malzeme mühendisliği, bilgisayar bilimi ve tabi ki süper bilgisayarlar bu bağlamda ön plan çıkmakta ve yapay zeka teknolojilerine yön veren çok disiplinli bilim alanlarının sayısı her geçen gün artmaktadır.
Hiçbir insan mükemmel bir yaratık olamadığı gibi, insan eliyle ve bilimin belirleyiciliği özelliği ile yaratılan yapay zeka akıllı sistemleri ve robot benzeri insansı yapılarda mükemmel yaratıklar değildir. İnsan inanma kapasitesini ve öğrendiğimiz gerçeklerin duvarlarını yıkan, bildiklerimizin sınırları aşan ve yapabildikleri ile bizi hayretlere düşüren yapay zeka uygulamalarının dahi her derde çare olmadığını ancak müthiş bir öğrenme ve kendi kendini geliştirme özelliği ile yapabileceklerinin sınırların aşmaya devam ettiğini kabul etmemiz gerekir.