Barbaros Demirci
Plastik Mamuller Sektörünün 2024 Yılı İlk 6 Aylık Gerçekleşmesi
Plastik mamul üretimi 2024 yılının ilk yarısında 2023 yılının eş dönemine kıyasla miktar bazında %5,3 değer bazında da %7,1 gerilemiş ve 5 milyon ton ve 26,8 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. 2024 yılı sonunda üretimin 2023 yılına kıyasla miktar bazında %3,2 gerileyerek ve değer bazında %24,4 artarak 10,1 milyon ton ve 53,7 milyar dolar olarak gerçekleşeceği tahmin edilmektedir. Plastik sektörü 2018 – 2023 yıllarını kapsayan dönemde, yılda ortalama 1 milyar 105 milyon dolarlık makina ve teçhizat yatırımı gerçekleştirmiştir.
Plastik mamul ithalatı, 2024 yılı ilk yarısında 2023 yılının eş dönemine kıyasla, miktar bazında %3,1 değer bazında da %5 azalmış ve 374 bin ton ve 1 milyar 997 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. 2024 yılı sonunda ithalatın 2023 yılına kıyasla miktar bazında %1,8 ve değer bazında %4,3 gerileyerek 748 bin ton ve 3,99 milyar dolar olarak gerçekleşeceği tahmin edilmektedir.
Plastik mamul ihracatı, 2024 yılının ilk yarısında 2023 yılının eş dönemine kıyasla miktar bazında %2,6 ve değer bazında da %1,4 gerileyerek 1 milyon 225 bin ton ve 3 milyar 615 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. 2024 yılı sonunda plastik mamul ihracatının 2023 yılına kıyasla miktar bazında %6,3 değer bazında da %2,4 gerileyerek 2 milyon 450 bin ton ve 7 milyar 230 milyon dolara çıkacağı tahmin edilmektedir.
Türkiye her yıl 100’ün üzerinde ülkeden plastik mamul ithalatı yaparken 200’e yakın ülkeye de plastik mamul ihraç etmektedir. 2024 yılının ilk yarısında 10 ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın miktar bazında %70’ini değer bazında da %75’ini oluşturmuştur. Bu dönemde toplam ithalattan Çin’in miktar ve değer bazında en büyük pay aldığı görülmektedir. Çin’in dışında Almanya, İtalya, Fransa, Güney Kore ve ABD’nin toplam plastik mamullerde en büyük ithalat yaptığımız ülkeler konumunu koruduğu görülmektedir.
Söz konusu dönemde 10 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın miktar bazında %48’ini değer bazında da %46’sını oluşturmuştur. Bu dönemde Almanya, İngiltere, Irak, İtalya ve ABD plastik mamullerde en büyük ihraç pazarlarımızı oluşturmuştur.
Plastik mamullerde birim ithal fiyatları birim ihraç fiyatlarının daima üzerinde seyretmektedir. 2024 yılının ilk yarısında plastik mamullerde ortalama ithalat fiyatları 5,34 $/Kg, ortalama ihracat fiyatları da 2,95 $/Kg olarak gerçekleşmiştir. Söz konusu dönemde birim ihraç fiyatlarının birim ithal fiyatlarının %55’ini oluşturması, sektörde ihracattaki katma değerin daha da azalmasına neden olmuştur.
Türkiye plastik mamul dış ticaretinde daima fazla vermektedir. Plastik mamul sektöründe 2024 yılının ilk yarısında 851 bin ton ve 1 milyar 618 milyon dolar dış ticaret fazlası verilmiştir. Dış ticaret fazlası, 2023 yılının eş dönemine kıyasla miktar bazında %2,4 gerilerken, değer bazında %3,3 artmıştır. Dış ticaret açığının 2024 yılı sonunda 2023 yılına kıyasla miktar bazında %66,2 azalarak ve değer bazında da %0,1 artarak 1,7 milyon tona ve 3 milyar 236 milyon dolara inmesi beklenmektedir.
Plastik mamul iç pazar talebi, 2024 yılının ilk yarısında bir önceki yılın eş dönemine kıyasla miktar bazında %5,9 değer bazında da %7,7 azalarak 4,2 milyon ton ve 25,2 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. İç pazar tüketiminin 2024 sonunda 2023 yılına kıyasla miktar bazında %2,1 azalması ve değer bazında da %26,3 artarak 8,3 milyon tona ve 50,4 milyar dolara çıkması beklenmektedir.
Plastik mamul sektöründe miktar bazında, 2024 yılının ilk yarısında ihracatın üretim içindeki payı %26 ve ithalatın yurtiçi tüketim içindeki payı da %9 olarak gerçekleşmiştir. 2024 yılının sonunda 2023 yılına kıyasla üretimin miktar bazında %3,2 ithalatın %1,8 ihracatın %55,3 yurtiçi tüketimin %53,5 ve dış ticaret açığının da %63,4 azalacağı tahmin edilmektedir.
Bu varsayıma göre plastik mamul sektöründe 2024 yılında 1 milyon 842 bin ton dış ticaret fazlası verileceği, üretimin %26’sının ihraç edileceği, yurt içi tüketimin %9’unun da ithalatla karşılanacağı tahmin edilmektedir.
Plastik mamul sektöründe değer bazında, 2024 yılının ilk yarısında ihracatın üretim içindeki payı %13’e ithalatın yurtiçi tüketim içindeki payı da %8’e gerilemiştir. 2024 yılının sonunda üretimin değer bazında %13’ünün ihraç edileceği, yurtiçi tüketimin %8’inin ithal edileceği tahmin edilmektedir. 2024 yılında 2023 yılına kıyasla üretimin değer bazında %53 ve yurt içi tüketimin %58,4 artacağı, ithalatın %4,3 ihracatın %2,4 azalacağı dış ticaret açığının % 0,1 artacağı tahmin edilmektedir.