Barbaros Demirci
Plastik İşleme Makinaları Aksam ve Parçalar Sektörü
Dünyada Durum
Dünya plastik işleme makinaları aksam ve parçalar sektöründe 2016 – 2020 yıllarını kapsayan son 5 yıllık dönemde üretim yılda ortalama %1,8 ithalat %0,5 ihracat %1,8 ve iç satışlar %1,5 büyüme göstermiştir. 2018 yılında 31,8 milyar dolar ile maksimuma ulaşan üretim, 7,8 milyar dolara ulaşan ithalat, 7,9 milyar dolara ulaşan ihracat ve 31,6 milyar dolara ulaşan iç Pazar tüketimi 2019 ve 2020 yıllarında gerilemiştir.
Dünya plastik işlemem makinaları aksam ve parçalar dış ticaret hacmi son 5 yıllık dönemde yılda ortalama %1,2 büyüme göstermiş ve 2018 yılında 15,7 milyar dolara çıkan ticaret hacmi 2020 yılında 14,1 milyar dolara gerilemiştir.
2020 yılında plastik işleme makinaları aksam ve parçalar dünya toplam ithalatının %57’sini 10 ülke gerçekleştirmiş olup ABD, Almanya, Kanada, Çin ve Japonya toplam ithalattan en yüksek payı alan ülkeleri oluşturmuştur. 2020 yılında Türkiye toplam dünya ithalatından %0,08 pay almıştır.
2020 yılında plastik işleme makinaları aksam ve parçalar dünya toplam ihracatının %75’ini 10 ülke gerçekleştirmiş olup Almanya, Çin, ABD, Fransa ve İtalya toplam ihracattan en yüksek payı alan ülkeleri oluşturmuştur. 2020 yılında Türkiye toplam dünya ithalatından %0,05 pay almıştır.
Türkiye’de Durum
Türkiye plastik işleme makinaları aksam ve parçalar sektöründe üretim 2016 – 2020 yıllarını kapsayan son 5 yıllık dönemde yılda ortalama %1,7 büyüme göstermiştir. 2019 yılında 110 milyon dolar ile maksimuma ulaşan üretim 2020 yılında 98 milyon dolara gerilemiştir. 2021 yılında üretimin 92 milyon dolara gerilemesi beklenmektedir.
Aksam ve parçalar İthalatı 2016 – 2020 yıllarını kapsayan son 5 yıllık dönemde yılda ortalama %6,5 artış göstermiştir. 2020 yılında 52 milyon dolar ile maksimuma ulaşan ithalatın 2021 yılı sonunda 53 milyon dolara çıkması beklenmektedir. Plastik işleme makinaları aksam parçalar ithalatının %10’unu demir ve çelik dökümden imal edilen parçalar, %90’ını da diğer madenlerden imal edilen parçalar oluşturmaktadır.
Aksam ve parçalar İhracatı 2016 – 2020 yıllarını kapsayan son 5 yıllık dönemde yılda ortalama %14,4 artış göstermiştir. 2020 yılında 39 milyon dolar ile maksimuma ulaşan ihracatı 2021 yılı sonunda 37 milyon dolara gerilemesi beklenmektedir. Plastik işleme makinaları aksam parçalar ihracatının %10’ini demir ve çelik dökümden imal edilen parçalar, %89’unu da diğer madenlerden imal edilen parçalar oluşturmaktadır.
Aksam ve parçalar yurtiçi talebi 2016 – 2020 yıllarını kapsayan son 5 yıllık dönemde yılda ortalama %0,4 artış göstermiştir. 2018 ve 2019 yıllarında 121 milyon dolar ile maksimuma ulaşan yurtiçi tüketiminin 2021 yılı sonunda 108 milyon dolara gerilemesi beklenmektedir.
Türkiye, plastik işleme makinaları aksam ve parçalar dış ticaretinde daima dış ticaret açığı vermektedir. Sektörde 2020 yılında iç tüketimin %47’si ithalatla karşılanmıştır. İthalatın iç tüketim içindeki payının 2021 yılında %49’a çıkması beklenmektedir.
2020 yılında 10 ülkeden yapılan aksam ve parçalar ithalatı toplam ithalatın %87’sini oluşturmuştur. Almanya, Çin ve İtalya toplam parça ithalatından %61 pay almıştır. Aynı dönemde toplam aksam ve parça ihracatının %74’ü 10 ülkeye yönelik olarak gerçekleşmiştir. Almanya, toplam aksam ve parçalar ihracatından %48 pay almıştır.
Türkiye’de ana makine üretimi yerine bu makinelerin aksam ve parçalarının istenilen kalite düzeyinde üretilerek sektörün küresel makine oyuncularının parça tedarik sistemine girmeleri ve Türkiye’nin plastik işleme makineleri aksam ve parçalarında üretim ve ihracat üssü haline getirilmesi izlenebilecek önemli stratejilerden biri olarak değerlendirilmelidir.