Barbaros Demirci
2023 Yılında Plastik İşleme Makinaları Sektörü Gerileme Sürecine Girdi
2022 yılının ilk çeyreğinde 183 milyon dolar olarak gerçekleşen plastik işleme makinaları üretimi 2023 yılının ilk çeyreğinde 73 milyon dolara inmiş ve üretim 2022 yılının eş dönemine kıyasla % 60 gerilemiştir. Söz konusu dönemde toplam plastik işleme makineleri üretimi içinde, enjeksiyon makineleri %2 ekstrüzyon makineleri %31 şişirme makinaları %4 termoform makinaları %5 presler ve diğer makineler %36 ve aksam ve parçalar da %22 pay almıştır. Yılın kalan aylarında aynı trendle sürmesi halinde üretimin 2023 sonunda 2022 yılına kıyasla %64 gerileyerek 290 milyon dolar olarak gerçekleşeceği tahmin edilmektedir.
Plastik işleme makinaları ithalatı 2023 yılının ilk çeyreğinde 2022 yılının eş dönemine kıyasla %49 azalarak 75 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Yılın kalan aylarında aynı trendle sürmesi halinde ithalatın 2023 sonunda 2022 yılına kıyasla %59 azalarak 300 milyon dolar olarak gerçekleşeceği tahmin edilmektedir. Plastik işleme makinaları ihracatı ise 2023 yılının ilk çeyreğinde 2022 yılının eş dönemine kıyasla %60 gerileyerek 29 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Yılın kalan aylarında aynı trendle sürmesi halinde ihracatın 2023 sonunda 2022 yılına kıyasla %62 gerileyerek 116 milyon dolar olarak gerçekleşeceği tahmin edilmektedir.
2022 yılının ilk çeyreğinde 10 ülkeden yapılan plastik işleme makineleri ile aksam ve parçalar ithalatı, toplam ithalatın %95’ini oluşturmuştur. Bu dönemde plastik işleme makineleri ithalatında ilk 3 sırayı Çin, Almanya ve Avusturya almıştır. Bu 3 ülkenin toplam ithalattan aldığı pay yaklaşık %69 düzeyindedir. Diğer taraftan, bu dönemde 10 ülkeye yapılan plastik işleme makineleri ile aksam ve parçalar ihracatı toplam ihracatın %51’ini oluşturmuştur. 2022 yılının ilk çeyreğinde plastik işleme makineleri ihracatında ilk 3 sırayı Almanya, Hollanda ve İran almıştır. Bu 3 ülkenin toplam ihracattan aldığı pay %22 düzeyindedir.
Plastik işleme makinaları dış ticaret açığı, 2023 yılının ilk çeyreğinde 2022 yılının eş dönemine kıyasla %38 azalarak 46 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Yılın kalan aylarında aynı trendle sürmesi halinde dış ticaret açığının 2023 sonunda 2022 yılına kıyasla %56 gerileyerek 184 milyon dolar olarak gerçekleşeceği tahmin edilmektedir.
Plastik sektörünün makine yatırımları 2023 yılının ilk çeyreğinde 2022 yılının eş dönemine kıyasla %55 gerileyerek 119 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Yılın kalan aylarında aynı trendle sürmesi halinde makine ve teçhizat yatırımlarının 2023 sonunda 2021 yılına kıyasla %61 azalarak 474 milyon dolar olarak gerçekleşeceği tahmin edilmektedir. Plastik sektörü 2018 – 2022 yıllarını kapsayan dönemde, yılda ortalama 988 milyon dolarlık makina ve teçhizat yatırımı gerçekleştirmiş olup toplam yatırımın %39’unu presler ve diğer makinalar %20’sini enjeksiyon, %18’ini ekstrüzyon, %4’ünü termoform, %3’ünü şişirme ve %16’sını da aksam ve parçalar oluşturmuştur.
Türkiye plastik sektörü makina parkının 2022 yılında 908 bin adete ulaştığı görülmektedir. 2022 yılı itibariyle Türkiye plastik sektöründe plastik işleme makinaları parkının %13’ünü enjeksiyon, %9’unu ekstrüzyon, %1’ini şişirme, %3’ünü termoform ve %74’ünü presler ve diğer makinaları oluşturmaktadır.
2022 yılı itibariyle Türkiye plastik sektörü toplam makina parkının adet bazında %68’ini yerli üretimden satılan %32’sini de ithal edilen makinalar oluşturmaktadır. 2023 yılının ilk çeyreğinde plastik işleme makineleri ile aksam ve parçaları sektöründe 73 milyon dolar üretim, 75 milyon dolar ithalat, 29 milyon dolar ihracat ve 119 milyon dolar da iç pazar satışları (plastik sektörünün makine ve teçhizat yatırımı) gerçekleşmiştir.
Bu dönemde sektör 46milyon dolar dış ticaret açığı vermiş, iç satışların (sektörün makine teçhizat yatırımının) %63’ü ithalatla karşılanmış ve ihracatın ithalatı karşılama oranının da %3 olarak gerçekleşmiştir.