Barbaros Demirci
Ambalaj Sektörünün Makina ve Teçhizat Yatırımı Gerilemektedir
Ambalaj makinaları ile aksam ve parçaları, büyük ölçüde gıda ve içecek sektörlerinde ambalaj malzemeleri üretiminde kullanılmaktadır. Söz konusu makinaların diğer önemli müşterileri ise kozmetik, ilaç ve kimya endüstrisi ile tüm tüketici ürünleri sektörleridir.
Ambalaj makinaları ve teçhizatı üreten 60’a yakın firma mevcut olup, bu firmaların 2015 yılında 457 milyon dolar olan üretimleri yılda ortalama %7,4 artarak 2019 yılında 608 milyon dolara çıkmıştır. 2020 yılının 10 ayında 574 milyon dolar olarak gerçekleşen üretimin 2020 sonunda 582 milyon dolara çıkacağı ve 2019 yılına kıyasla %4,4 gerileyeceği tahmin edilmektedir.
Ambalaj makinaları ve teçhizatının 2015 yılında 548 milyon dolar olan ithalatı yılda ortalama %11,2 azalarak 2019 yılında 341 milyon dolara inmiştir. 2020 yılının 10 ayında 269 milyon dolar olarak gerçekleşen ithalatın 2020 sonunda 323 milyon dolara çıkacağı ve 2019 yılına kıyasla %5,4 gerileyeceği tahmin edilmektedir.
Ambalaj makinaları ve teçhizatının 2015 yılında 168 milyon dolar olan ihracatı yılda ortalama %7 artarak 2019 yılında 223 milyon dolara çıkmıştır. 2020 yılının 10 ayında 180 milyon dolar olarak gerçekleşen ihracatın 2020 sonunda 216 milyon dolara çıkacağı ve 2019 yılına kıyasla %3,3 gerileyeceği tahmin edilmektedir.
Ambalaj sektörünün 2015 yılında 837 milyon dolar olan makine ve teçhizat yatırımı yılda ortalama %3,5 azalarak 2019 yılında 726 milyon dolara inmiştir. Ambalaj makinaları kullanan sektörlerin son 2015-2019 yıllarında toplam 3,97 milyar dolar makine yatırımı yaptıkları ve yıllık makine yatırımının ortalama 794 milyon dolar olarak gerçekleştiği görülmektedir. 2020 yılının 10 ayında 574 milyon dolar olan sektörün makine yatırımının 2020 sonunda 2019 yılına kıyasla %5,2 azalarak 688 milyon dolara ineceği tahmin edilmektedir.
Türkiye’de Ambalaj makinaları ve teçhizat yatırımlarının son 5 yılda ortalama %57’sini ithal makinalar oluşturmuştur. İthal makinaların toplam yatırımlar içindeki payı 2020 yılının 10 ayında %47’ye inmiştir.
Diğer taraftan ithalatın gerilemesi ve ihracatın artması nedeniyle dış ticaret açığı yılda ortalama %25,4 gerileme göstermiş ve 2015 yılında 380 milyon dolar olan dış ticaret açığı 2019 yılında 118 milyon dolara gerilemiştir. 2020 sonunda dış ticaret açığının 107 milyon dolara inmesi beklenmektedir.
Ambalaj Makinaları ve Aksam ve Parçaları Arz ve Talep Dengesi ( Milyon $ )
|
2015 |
2019 |
2020 / 10 |
2020 / T |
CAGR % 2019/2015 |
% Artış Tahmini 2020/2019 |
Üretim |
457 |
608 |
485 |
582 |
7,4 |
-4,4 |
İthalat |
548 |
341 |
269 |
323 |
-11,2 |
-5,4 |
İhracat |
168 |
223 |
180 |
216 |
7,0 |
-3,3 |
Yurtiçi Satış |
837 |
726 |
574 |
688 |
-3,5 |
-5,2 |
Dış Ticaret Açığı |
-380 |
-118 |
-89 |
-107 |
-25,4 |
-9,3 |
Kaynak: TUİK ve ITC Trade Statistics
Ambalaj makinaları ile aksam ve parçalar toplam ithalatının %91’I 10 ülkeden yapılmaktadır. İthalat yapılan başlıca ülkeler; İtalya, Almanya, Çin ve Polonya’dır. Türkiye’nin toplam ambalaj makinaları ihracatının %56’sı 10 ülkeye yönelik olarak gerçekleşmektedir. En önemli ihracat pazarları İngiltere, Fransa, İspanya, Almanya ve İtalya’dır. Yıllar itibariyle değişmekle birlikte ambalaj makinaları üretiminin %35-40’ı ihraç edilmektedir.
Türkiye ambalaj sektörü kg‘mı 35 dolardan makine ithal ederken kg’mı 17 dolardan ihracat yapmaktadır. Ambalaj makinaları birim ithal fiyatı, birim ihraç fiyatının iki katını geçmektedir. Bu durum Türkiye ambalaj sektörünün pahalı makinaları ihraç ederken, ambalaj makinaları sektörünün katma değeri düşük makinaları ihraç ettiğini göstermektedir.